DZIEŃ PSOT I FIGLI

Dzień psot, figli i wybryków, czyli powszechnie znany obyczaj Prima Aprilis obchodzony jest 1 kwietnia. Poeta Wacław Potocki pisał: „Prima aprilis albo najpierwszy dzień kwietnia. Do rozmaitych żartów moda staroletnia”.

Słowo to wywodzi się z połączenia łacińskich słów prima – pierwszy i aprilis – kwietnia bądź jak to tłumaczył żartobliwie Julian Tuwim: „prima – oszuka, a aprilis – łemcię”. To szczególny dzień, gdzie wszystkie odstępstwa uchodzą na sucho. Zwyczaj ten pojawił się na ziemiach polskich na przełomie XVI i XVII wieku, czerpiąc wzorce z innych zakątków Europy. Święto to niestety nie znalazło aprobaty w kręgach chrześcijańskich, dla których był to jedynie kolejny pogański zwyczaj. Zaczęto więc wiązać ów dzień z postacią Judasza Iskarioty urodzonego prawdopodobnie tegoż dnia, dlatego miało to mocne powiązanie z mówieniem nieprawdy oraz fałszem.

Jednakże początki Prima Aprilis sięgają jeszcze starszych korzeni, wywodzących się z antyku. W Rzymie bowiem obchodzono święto Wenus — patronki spraw sercowych, gdzie gromadzono się wokół rzeźby bogini, składając jej ofiary i modły. Ulicami zaś paradowali przebierańcy, którzy tańczyli oraz ukazywali komiczne, nierzadko absurdalnie przerysowane sceny.DB

                                              

                                        Wenus pocieszająca miłość, kopia z 1751 r. F. Boucher, zbiory Muzeum-Zamek