Z pierwszym dzwonkiem

  Rozwój szkolnictwa w Łańcucie datuje się na lata siedemdziesiąte XIX wieku. W pierwszej połowie XIX wieku w mieście funkcjonuje szkółka z wykładowym językiem niemieckim, do której niechętnie mieszkańcy wysyłają swoje dzieci, przez to bardzo nieliczna. W powyższym czasie nie istnieje obowiązek szkolny. Równolegle nauczaniem zajmują się Jezuici, czego efektem jest powstała szkoła parafialna około 1864 roku, mieszcząca się w starej plebani w pobliżu klasztornych budynków. Później przekształca się ona w powszechną szkołę ludową, co potwierdzałyby wydatki gminy na uposażenie nauczycieli z lat siedemdziesiątych XIX w. Dopiero w 1876 roku wzniesiono obecny budynek szkoły /dziś I Gimnazjum/, jako jednopiętrowy i to wydarzenie uznaje się za przełomowe w rozwoju oświaty w Łańcucie. W okresie sprawowania urzędu burmistrza przez Jana Cetnarskiego w latach 1879-1914 następuje rozwój miasta, nie tylko gospodarczy, ale też polegający na podniesieniu kultury i oświaty. Bardzo mocno rozwija się szkolnictwo zarówno ogólnokształcące jak i zawodowe. Istniejąca szkoła trzyklasowa przeistacza się w dwie szkoły męską i żeńską, pierwsza z nich w typie szkoły wydziałowej. Przybyłe siostry Boromeuszki ze Śląska, budują klasztor z internatem oraz szkołą początkową i wydziałową dla dziewcząt. Działalność nauczycielską podejmują już 4 listopada 1878 roku, ma ona obejmować dziewczęta między 6 a 20 rokiem życia, a w 1886 roku nad parterowym budynkiem szpitalika nadbudowują piętro, przez co uzyskują dodatkowe 7 pomieszczeń na potrzeby szkoły. W 1901 zbudowano i oddano nowy budynek przy ul. Grunwaldzkiej.

W 1904 roku w Przedmieściu zorganizowano jednoklasową szkołę przez ks. Walentego Mazanka. Przewodniczącym Rady Szkolnej został ks. Emil Zauderer- proboszcz parafii łańcuckiej, do szkoły uczęszczało 121 uczniów.

  Rozwój szkolnictwa wieńczy założenie w 1907 roku miejskiego gimnazjum realnego, na którego utrzymanie fundusze pochodziły z kasy miasta. Początkowo nauka odbywała się w wynajmowanych lokalach ratusza miejskiego i Banku Ziemskiego. W 1910 roku dzięki staraniom Bolesława Żardeckiego u władz krajowych i rządu, doszło do upaństwowienia gimnazjum i uroczystego poświęcenia go przez biskupa przemyskiego Fiszera. Przyjęło ono nazwę Cesarsko-Królewskiego Gimnazjum Realnego w Łańcucie. Warunkiem jednakże jego istnienia było dostarczenie przez miasto odpowiedniego placu oraz wpłaceniu 55.000 Koron na cele oświatowe.

Skorzystaliśmy z S.Cetnarski. Miasto Łańcut. Z dziejów i z własnych wspomnień.1937

BL
wszelkie prawa zastrzeżone