Łańcuckie cmentarze
Cmentarz jako miejsce wiecznego spoczynku od
wieków pozostawał tajemniczą, pełną zadumy częścią każdego miasta, skąd ciała
zmarłych chrześcijan oczekiwały na ponowne nadejście Chrystusa i Sąd
Ostateczny. Wprowadzone do Polski w X w. obrzędy chrześcijańskie utrwaliły
zasadę grzebania zmarłych w ziemi poświęconej tj. na terenie bezpośrednio przylegającym
do miejscowego kościoła. Ten surowy obowiązek przestrzegano aż do XVIII w., kiedy to wypracowano nowe zasady sanitarne, nakazujące wyprowadzenie cmentarzy
poza granice miasta. Mimo, iż zabieg ten długo kojarzono z bezbożnością, większość właścicieli miast starała się dostosować do obowiązującego prawa.
Pod koniec XVIII w. właściciel dóbr łańcuckich książę Stanisław Lubomirski nakazał, zgodnie z powziętą w stolicy w 1745 r. uchwałą, zlikwidować cmentarza przy kościele farnym i utworzyć nowy poza miejskimi ogrodami. W taki właśnie sposób powstał, nieistniejący już dziś cmentarz przy obecnej ul. Mickiewicza (obecnie teren boiska szkolnego). Cmentarz ten zapełnił się bardzo szybko, dlatego też między rokiem 1849 a 1852 rozpoczęto pochówki w nowym miejscu, nieco bardziej oddalonym od centrum miasta tj. na obszarze na którym cmentarz funkcjonuje do dziś. Początkowo cmentarz ten działał jako miejsce pochówku osób zmarłych na cholerę, ale już w 1852 r. oficjalnie stał się jedyną czynną nekropolią.
A gdzie dokładnie znajdował się pierwszy łańcucki cmentarz? Zgodnie z obowiązującą zasadą ulokowany był przy kościele p.w. św. Barbary, czyli w miejscu gdzie obecnie stoi budynek dawnego klasztoru dominikańskiego. Kościół farny i klasztor oo. Dominikanów zmieniły swą lokalizacją dopiero w okresie reformacji. Do tego czasu znajdowały się w odwrotnym aniżeli dziś układzie. Badania archeologiczne potwierdziły istnienie w miejscu obecnego klasztoru najstarszego w Łańcucie kościoła i funkcjonującego przy nim cmentarza. Kościół św. Barbary działał w narożu Rynku do 1552 r. kiedy to zamknął go ówczesny właściciel miasta Krzysztof Pilecki, który w 1548 r. przeszedł na protestantyzm. Rok później wygnał on z Łańcuta dominikanów i w ich budynkach (w miejscu dzisiejszej fary) ustanowił zbór protestancki, wokół którego powstał cmentarz, który funkcjonował, aż do końca XVIII w. W 1630 r. nowy właściciel Łańcuta Stanisław Lubomirski przywrócił w mieście katolicyzm i w miejscu zboru, a wcześniej klasztoru dominikańskiego utworzył nową farę, której patronem został św. Stanisław Biskup. Dominikanie, którzy powrócili do miasta w 1622 r. otrzymali dawny kościół św. Barbary, który rozbudowali, pozostając w nim aż do czasów austriackich. Stary, zlokalizowany obok cmentarz, pozostał czynny do końca XVII wieku. Sporadycznie już tylko grzebano na nim mieszczan, gdyż przepisy religijne nie pozwalały na pogrzeby świeckie na obszarze klasztornym.J.K.
Pod koniec XVIII w. właściciel dóbr łańcuckich książę Stanisław Lubomirski nakazał, zgodnie z powziętą w stolicy w 1745 r. uchwałą, zlikwidować cmentarza przy kościele farnym i utworzyć nowy poza miejskimi ogrodami. W taki właśnie sposób powstał, nieistniejący już dziś cmentarz przy obecnej ul. Mickiewicza (obecnie teren boiska szkolnego). Cmentarz ten zapełnił się bardzo szybko, dlatego też między rokiem 1849 a 1852 rozpoczęto pochówki w nowym miejscu, nieco bardziej oddalonym od centrum miasta tj. na obszarze na którym cmentarz funkcjonuje do dziś. Początkowo cmentarz ten działał jako miejsce pochówku osób zmarłych na cholerę, ale już w 1852 r. oficjalnie stał się jedyną czynną nekropolią.
A gdzie dokładnie znajdował się pierwszy łańcucki cmentarz? Zgodnie z obowiązującą zasadą ulokowany był przy kościele p.w. św. Barbary, czyli w miejscu gdzie obecnie stoi budynek dawnego klasztoru dominikańskiego. Kościół farny i klasztor oo. Dominikanów zmieniły swą lokalizacją dopiero w okresie reformacji. Do tego czasu znajdowały się w odwrotnym aniżeli dziś układzie. Badania archeologiczne potwierdziły istnienie w miejscu obecnego klasztoru najstarszego w Łańcucie kościoła i funkcjonującego przy nim cmentarza. Kościół św. Barbary działał w narożu Rynku do 1552 r. kiedy to zamknął go ówczesny właściciel miasta Krzysztof Pilecki, który w 1548 r. przeszedł na protestantyzm. Rok później wygnał on z Łańcuta dominikanów i w ich budynkach (w miejscu dzisiejszej fary) ustanowił zbór protestancki, wokół którego powstał cmentarz, który funkcjonował, aż do końca XVIII w. W 1630 r. nowy właściciel Łańcuta Stanisław Lubomirski przywrócił w mieście katolicyzm i w miejscu zboru, a wcześniej klasztoru dominikańskiego utworzył nową farę, której patronem został św. Stanisław Biskup. Dominikanie, którzy powrócili do miasta w 1622 r. otrzymali dawny kościół św. Barbary, który rozbudowali, pozostając w nim aż do czasów austriackich. Stary, zlokalizowany obok cmentarz, pozostał czynny do końca XVII wieku. Sporadycznie już tylko grzebano na nim mieszczan, gdyż przepisy religijne nie pozwalały na pogrzeby świeckie na obszarze klasztornym.J.K.
Komentarze
Prześlij komentarz