Na Wielki Piątek

Męka Pańska  z punktu widzenia chrześcijan to jedno z najważniejszych wydarzeń w dziejach zbawienia ludzkości. Dotyczy ona bezpośrednio Chrystusa, Jego cierpienia
i śmierci na krzyżu. W malarstwie była ona rozdzielona na szereg odrębnych epizodów. Cykl rozpoczynał się Ostatnią Wieczerzą, a kończył Ukrzyżowaniem, Ewangelie opisują te wydarzenia, rozwinięcia zaś dokonuje literatura religijna.

W malarstwie pojawiły się różnorodne przedstawienia uwydatniające poszczególne aspekty: cierpienia, a więc fizyczny ból w scenie biczowania i ukrzyżowania, upokorzenie -  w scenie cierniem ukoronowania, odrzucenie przez społeczeństwo w scenie Ecce homo
i  niewinność w scenie sądu oraz duchowa samotność i rozpacz w scenie śmierci na drzewie krzyża.

Temat męki Pańskiej dostarcza bogatej symboliki oraz emocji, część przedstawień ma  charakter narracyjny, dydaktyczny, a inne służyły skupieniu i medytacji.

Dla chrześcijan Jezus jest Słowem, które stało się Ciałem- wcieleniem Boga. Jego ciało ukazywane jest w sztuce na wiele sposobów, podkreślając różne aspekty jego natury.  Nauczający i czyniący cuda przedstawiany jest jako ideał mężczyzny, zaś w scenach pasyjnych jego ciało jest zmaltretowane bólem. Na krzyżu ciało Chrystusa jest wykrzywione bólem i zastygłe w pośmiertnym skurczu; ma wzbudzać u widza poczucie winy z powodu zamordowania Go w majestacie prawa i podkreślać ostateczność śmierci.

 Istnieje ścisły związek  ciała Jezusa z Ciałem eucharystycznym; w czasie mszy, podczas transsubstancjacji, konsekracja chleba i wina przemienia je w prawdziwe Ciało i Krew Chrystusa. W ten sposób celebruje się trwałą duchową obecność Chrystusa w świecie, a jego ciało pozostaje centralnym elementem kultu, mimo, że jako człowiek jest już nie obecny.

Na wystawie "Święta Wielkanocne sztuce" prezentowanej w Korytarzu drugiego piętra
do 21 kwietnia 2017 r., zobaczyć można wybrane dzieła od "Ostatniej Wieczerzy" po "Spotkanie Chrystusa z Marią Magdaleną" pochodzące ze zbioru grafik "Złota Biblia"  z 1879 roku, z kolekcji Biblioteki Muzeum-Zamku w Łańcucie. 

Skorzystaliśmy z Zrozumieć malarstwo pod redakcją Aleksandra Strugis