Pierwsze świadectwa Odrodzonej Polski

Świadectwa szkolne są nie tylko dla nas i naszych dzieci potwierdzeniem ich postępów w nauce, ale są również niezwykle ciekawym dokumentem historycznym, opowiadającym dzieje dawnych szkół, uczniów, czy kadry nauczycielskiej, wpisane w dziejowe zawieruchy.

Świadectwo jest oficjalnym dokumentem mającym na celu poświadczyć zakończenie pewnego okresu nauczania (świadectwa półroczne, roczne) lub poświadczające ukończenie określonego stopnia nauczania bądź ukończenia danej klasy. Podstawowymi informacjami zawartymi na urzędowym blankiecie są dane ucznia, nazwa szkoły, rok nauczania, spis przedmiotów oraz oceny z nich uzyskane.

Świadectwa obecnie drukowane są na specjalnych formularzach zawierających tzw. gilosz, czyli trudny do podrobienia rysunek składający się z wielu przeplatających się ze sobą płynnych linii.

Jednak świadectwa szkolne, zwłaszcza okresu wielkich przemian nie zawsze są takie oczywiste. Jednym z nich jest świadectwo należące do Adama Górki, który 28 czerwca 1919 roku ukończył klasę Ib w Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego w Krakowie. Na pierwszy rzut oka cieszy widok polskiego orła w koronie, gdyż świadectwa szkolne z wiosny 1919 roku są pierwszymi drukowanymi w wolnej Polsce. Jednak gdy bliżej przyjrzymy się nagłówkowi, zauważymy wydrukowany skrót „C.k.” (czyli cesarsko-królewskie) i po przekreśleniu ręczny dopisek „Państwowe”. Ten drobny detal sprawia, że taki dokument nie jest zwykłym świadectwem ukończenia I klasy przez Adasia Górkę, lecz pokazuje ewolucję i przemiany w okresie odradzania się Państwa Polskiego po odzyskaniu Niepodległości w 1918 roku.