Przemysłowy Łańcut

Europejskie Dni Dziedzictwa odbywające się w tym roku pod hasłem Nie od razu Polskę zbudowano, są okazją do przywołania historii przemysłu w naszym mieście. Na wystawie w budynku dawnego Kasyna Urzędniczego, zobaczyć można mapy prezentujące rozlokowanie zakładów na terenie miasta, fotografie dokumentujące ich pracę i eksponaty związane z firmami działającymi w Łańcucie. 

Pierwszy zakład piwowarski działał w mieście już w czasach rodziny Pileckich, początkowo należał do mieszczan łańcuckich, a w XVIII wieku przeszedł na własność rodziny Lubomirskich. 

Znaczny rozwój gospodarczy przeżywa miasto w w czasach Alfreda I Potockiego w pierwszej połowie XIX w. Wzniesionych zostaje wtedy ok. 100 przeważnie gospodarczych budynków, przebudowany i unowocześniony zostaje browar, na Folwarku Dolne powstaje cukrowania. Modernizacji zostaje poddana działająca od schyłku XVIII w. gorzelnia, unwocześnione zostają również receptury.  

W 1857 r. łańcucka likiernia zostaje wpisana została do rejestru Izby Handlowej w Krakowie pod nazwą „c.k. uprzywilejowana Fabryka krajowa Hr. Potockiego wyrobu rosolisów, likierów, rumu, octu i wody kolońskiej”. 

W czasach Alfreda II Potockiego zostaje wprowadzone unowocześnienie w postaci maszyny parowej. Ożywczy ruch budowlany i zmiany w przemysłowym Łańcucie następują na przełomie XIX i XX wieku. Roman Potocki zmienia profil działających zakładów w miejsce gorzelni rozpoczyna działalność rafineria spirytusu. Następuje zmiana lokalizacji zakładów i magazynów. W 1907 w mieście pojawia się elektryczność. A już w czasach Alfreda III Potockiego w roku 1921 powstaje jedyna w Polsce fabryka eterów i esencji. Eter eksportowany był z Łańcuta do Francji, Włoch, Szwajcarii. 

Tegoroczne Europejskie Dni Dziedzictwa 2013 zbiegają się ze 150 rocznicą wybuchu Powstania Styczniowego.  Z tej to okazji chcielibyśmy zwrócić  Państwa uwagę na tych z pośród mieszkańców Łańcuta, którzy poprzez swój udział w walkach narodowowyzwoleńczych odegrali ogromna rolę w kształtowaniu świadomości narodowej, a po powrocie aktywnie zaangażowali się w życie społeczności miejskiej: 

Filip Sandra Kahane  pracował jako urzędnik ordynacji Potockich, aktywnie pełnił liczne funkcje społeczne:  był między innymi prezesem Towarzystwa Gimnastycznego Sokół. Teofil Fleszar po powstaniu został Dyrektorem Fabryki Wódek i Rosolisów. Michał Piórek pracował w zarządzie miejskim. Marcin Szulc de Szulcer angażował się aktywnie w życie społeczne i kulturalne Łańcuta, przez krótki okres pełnił funkcję burmistrza, był współzałożycielem stowarzyszenia mieszczan łańcuckich Gwiazda, założycielem Galicyjskiego Banku Ziemskiego. Ignacy Kajetan Jacewicz pełnił urząd oficjalisty w Horyńcu, wykonywał zawód drogomistrza.