Zamkowe ornamenty. J jak jajownik

 

Jajownik, czyli wole oczy.

 

Jajownik pojawił się już w sztuce asyryjskiej. Następnie przeszedł do sztuki starożytnej Grecji i Rzymu. 

Początkowo spotkać go można w architekturze kamiennej. Stał się jednym z najczęściej wykorzystywanych ornamentów w historii sztuki.

W swojej konstrukcji jest to ornament ciągły w formie pasa ze stylizowanych liści. 

Jajownik występował w architekturze, ale również w malarstwie, czy w rzemiośle artystycznym. 

Kimationy obecne w dekoracji architektonicznej posiadały zdobienie z różnorakich elementów. Te najprostsze posiadały zdobienie geometryczne (kimation dorycki- szerokie czworoboczne stylizowane liście; joński- naprzemienne liście szerokie i jajowate na zmianę z wąskimi lancetowatymi) lub kwiatowe- stylizowane liście w kształt sercowy.

W dalszym etapie rozwoju tej sztuki pojawiły się ornamenty roślinne złożone z pojedynczych motywów, takich jak liście lub kwiaty, które są połączone ze sobą w ciągły pas dekoracji. 

Powyższe elementy pochodzą z dekoracji stiukowej ścian Sali Balowej wykonanych przez Fryderyka Baumana według projektu Christiana Piotra Aignera na początku XIX wieku dla Izabelli Lubomirskiej.

MJT