Zamkowe ornamenty. P jak panoplia

 

 

Panoplia jest to rodzaj ornamentu, na który składają się elementy uzbrojenia, takie jak broń biała i uzbrojenie ochronne. Najczęściej możemy spotkać miecze, tarcze, elementy zbroi, hełmy, często stylizowane na spartańskie. Ułożone są w płaszczyźnie pionowej. Czasami towarzyszy im herb właściciela. Mogą to być także skrzyżowane bądź nastroszone miecze, sztandary lub tarcze. Panoplia spotkać możemy także jako element kartusza.

 

Słowo panoplia pochodzi z języka greckiego od pan, czyli wszystko i hoplon, czyli tarcza hoplity. Całe słowo oznaczało pełne uzbrojenie hoplity. Geneza panopliów pochodzi ze starożytności, gdy żołnierze na ścianach domów wieszali swoje uzbrojenie, by w chwili ataku domostwa móc się bronić. 

 

W czasach rzymskich po zwycięskiej bitwie wieszano zdobyty na wrogu oręż pod zbroją pokonanego wodza. Była to jednocześnie ofiara dla boga wojny Marsa. W okresie nowożytnym wieszano na ścianach oryginalne uzbrojenie zwycięskiego dowódcy. Z czasem przybrało ono charakter dekoracyjny, by w XVIII wieku stać się jedynie ornamentem ze stiuku, kamienia bądź malowanym na ścianach zamkowych i pałacowych wnętrz. Jednocześnie swoją symboliką nawiązywały do rycerskiej historii rodu.    

MJT